Chào mừng bạn đến với HS TƯ NGHĨA 79-82! Các bạn thân mến! Việc tạo ra một trang WebBlog có khó, nhưng việc duy trì và phát triển “nó” càng khó hơn nhiều lần. Để trang WebBlog của chúng ta tồn tại và phát triển, mỗi chúng ta cố gắng thường xuyên vào thăm “nó” hàng ngày. Chúng ta góp sức mình bằng bài viết, bài nhận xét … có thể ban đầu bài viết ấy không hay, bạn không hài lòng … Bạn viết càng nhiều thì sẽ quen dần và sẽ viết ngày càng hay hơn, ít lỗi hơn … Hãy sưu tập các hình ảnh thời HS, các dấu tích thời HS, các chuyện buồn vui thuở “ấy” … gởi cho BBT, mình hy vọng rằng “cầu nối” này sẽ giúp mọi người xích lại gần hơn.

Hoàng Sa vạn lý (4)

HOÀNG SA VẠN LÝ

Nguyễn Quang Vinh

Chương IV

Cho ti khi con nga chiến ca Hoàng Giáp lt vào đưc cng thành thì c ngưi và nga gn như kit sc.
Nhìn thy cái lá c báo vic đi s t cương gii, lính canh cng thành vi vã m cng.
Hoàng thưng cũng nhn đưc tin khn cp t Quan đi thn cơ mt.
Hoàng Giáp bưc liêu xiêu lên tng bc thm ni đin. Cho ti khi chàng đt chân vào đin yết triu, Hoàng Giáp qu xung, vn yếu t kp hô Hoàng thưng vn tuế.
Hoàng thưng nhà Lý sai lính chăm sóc Hoàng Giáp khn cp. Hoàng Giáp t ơn và xua tay:
-Bm B h, vic cp báo này quan trng hơn th xác ca thn…
Hoàng thưng ân cn:
-Khanh đi nga my ngày đưng không ngh t cương gii v đây, hn có chuyn chi nghiêm trng? Lý Bt ca ta đâu?
Hoàng Giáp:
-Bm B h…Lý Bt to phn, đang đêm vưt biên gii mang bn đ cơ mt dâng cho Hoàng thưng Bc triu…Thn biết đưc vic này thì đã không kp đui theo Lý Bt. Thn ch còn cách quay v cp báo cho B h, đng soi xét…
Hoàng thưng ra hiu cho quan quân ra c, ch còn đi quan cơ mt li. Hoàng thưng hi Hoàng Giáp:
-Bn đ b phòng cương gii ca ta đã b Lý Bt ly đi, khanh chc ch?
-Bm B h, đó cũng là th Lý Bt đi ly vinh hoa phú quý cho vic to phn ca mình.
Quan cơ mt tâu:
-Bm B h, nếu quân Bc triu có đưc v trí b phòng ca ta, sm mun chi cũng cho quân đánh úp, ln đt. Cương gii xa xôi, đa hình him tr, binh lc ta còn yếu, nếu quân Bc triu đánh chiếm bt ng, binh lính t s hong lon mà b cương gii, thm nguy thm nguy thưa B h.
Hoàng Giáp tâu:
-Bm B h…Đa hình cương gii him tr, B h đã cho b phòng rt kín k, rt li hi, nhưng nếu cái li hi y rơi vào tay Bc triu, binh lc ta e khó lòng tr vng. Quân Bc triu vn ly đông làm lc, coi mng ngưi như thân trâu nga, chết bao nhiêu cũng không nao núng, ta ít ngưi li b bt ng, e nguy cp. Thn c chy v báo cho B h, mau mau tìm cách đáp tr. Ti Lý Bt tr lúc nào cũng đưc, bo v cương gii mi là cp bách, xin B h soi xét.
Hoàng thưng nhìn bn đ:
-Ta hiu ý các khanh. Nay tình hình đã thế này, ta phi tương kế tu kế.
Đon Hoàng thưng kéo Quan cơ mt cùng Hoàng Giáp vào phòng riêng, bàn bc, viết viết k k, ri sai cho xe nga đưa Hoàng Giáp nhanh chóng tr li cương gii ngay trong đêm, đng thi bí mt điu thêm 3000 binh mã lng l đi đưng tt dn hết v cương gii.
Điu  binh xong cũng đã ti canh hai. Quan đi thn cơ mt tu:
-Xin Hoàng thưng ngh ngơi. Vic ng phó cương gii, theo thn thế là kp thi. Hoàng thưng sáng sut.
Hoàng thưng im lng tư l:
-Nếu Bc triu có đưc bn đ cơ mt, đánh úp ta đ ln đt, ta chng tr là mt nh, mà ln này giăng by thì sói rng s sp by, chuyn này không khó. Khó là vn va phi dp lon cương gii, nhưng vn phi gi quan h hai nưc.. Nưc Vit ta đang yếu, tri qua nhiu binh đao, cn thi gian cng c sc dân trăm h.
Quan cơ mt:
-Bm B h. Nhưng nếu nhân cơ hi này h quyết ly nưc ta thì sao?
Hoàng thưng nói:
-Nếu h quyết ly nưc ta thì đó là l khác, khi đó chng cn thánh ch, bách tính trăm h s sng chết gi cương gii, ngưi Vit ta là vy, chu nhún nhưng  đ mong hòa hiếu nhưng không khi nào chu khut phc.
Quan cơ mt li tâu:
-T khi Hoàng thưng lên ngôi, đt nưc bình an, trăm nhà mt lòng theo B h. Nưc Vit bé nhưng không yếu, bách tính còn nghèo nhưng không hèn, quen đánh trn nhưng không mun gây chiến, muôn lòng hưng v B h. Cái mnh ca nưc Vit nm cái mnh ca B h, càng lúc đt nưc gian nan, dân nưc Vit đu hưng v B h. B h đã gieo đưc nim tin trong lòng bách tính thì phi gi nim tin y, lòng dân khi biết B h làm gì cũng vì danh d nưc Vit, cũng vì t tiên nưc Vit, hn bách tính chết cũng theo B h đến cùng.
Hoàng thưng:
-Lý Bt to phn, ni giáo cho ngoi bang, ti này tru di tam tc. Ta bun đau vì bách tính s nghĩ gì v quan đi thn ca ta, đến như lên ti quan đi thn còn bán nưc hi dân thì th hi, lòng dân sao yên n. Ti này ta nhn vi muôn dân trăm h. Ta mù mt không thy hết rut gan ca hn. Tai ta điếc không nghe li can gián khi ta phong tưc hàm cho hn. Chi bng ta ra cáo bch cho chúng dân biết v Lý Bt, ta nhn li vi chúng dân, và ta ha, bt đu t Triu đình, phi làm sch c di. Khanh hãy giúp ta son cáo bch đ chúng dân cùng biết lòng ta.
Quan cơ mt:
-Bm B h, thn tuân ch.
Hoàng thưng:
-Khanh cũng cho son thánh ch, phong cho Hoàng Giáp làm quan đi thn trn gi cương gii.
-Bm B ha, thn tuân ch.
-Bc triu nưc rng, ngưi đông, nhưng lòng ngưi khó lưng. H cưi đy mà đâm dao vào ta đy. H hu ho đy mà mt ngó nghiêng khp chn. H ưn ngc t xưng nưc ln mà hành vi ln đt, hi ngưi ch ngang bn tho khu. Sau cái bt tay ca h, mình phi dùng nưc sch ra tay đ thôi vương vn. Sau li ha hn ca h, mình phi di mt ba ln cho tnh ng đ khi b đu óc mê mui. Bang giao thì phi bang giao, nhưng đng quên soi xét, cnh giác. Cái gì xu, h sai b tôi hành đng, tránh xu cho triu đình. Ta phi biết, đánh b tôi nhưng phi cho qung đi thiên h các nưc biết dã tâm ca h. y là ly đc tr đc.
-Bm B h, thn nh li B h.
-Hãy làm cho Bách tính t hào v nưc Vit, mun vy, phi làm cho Bách tính t hào v Triu đình. Ta là Hoàng thưng, các Khanh là quan đi thn, trăm th quyn lc do Triu đính nm gi, nhưng là nm gi cho dân không phi nm gi cho riêng mình. Ta và các khanh đu là con dân nưc Vit. Đã là con dân thì phi trung hiếu. K nào phm điu này, k đó phm trng ti. Dù ta là Hoàng thưng, nếu phm điu này cũng phm trng ti. Khi dân chúng quay lưng vi triu đình, nưc nguy. Khi dân chúng bng mt không bng lòng vi triu đình, nưc nguy. Nưc nguy thì yếu. Nưc yếu thì d mt. Ta li đang bên nưc ln, trăm h phi nh, mt phút sa chân, sy chân, nưc mt.
Canh năm.
Hoàng thưng thiết triu.
Hoàng thưng thông báo vic Lý Bt.
Các quan trong triu nhìn nhau.
Nht nht đ ngh B h ra thánh ch tru di tam tc.
Hoàng thưng nói:
-Lut nưc ai cũng phi theo. Tru di tam tc là vic phi làm. Nhưng lúc này vic gi cương gii còn quan trng hơn nhiu. Lý Bt to phn, nhưng Bc triu chưa cho ta biết theo đưng công khai, ta chưa nên đng. Nay ta cn các khanh hãy ly gương Lý Bt soi, ăn cơm Vit, hưng bng lc nưc Vit, ri quay lưng to phn, có th sưng cái thân mình mà làm h ly đến con cháu, t tiên mình, phng đưc gì, ích gì, sưng vui gì? Dù là quan đi thn, mà to phn, thì ngưi ta may lm cũng ch coi như con trâu con chó, không đưng đưng chính chính na, liu mng lm sao? Các khanh hãy t răn mình, nếu có bt mãn hãy nói vi ta, nếu có bt đng thì gp ta cùng đàm đo, nếu có bt chí thì cũng t nói ra, cái gươm trong bng du mãi cũng lòi ra, cái lòng xu khéo léo lm thì cui cùng cũng b l. Làm quan nưc Vit, đt th din lên trên, đt t kiêu t đi xung dưi, có thế dân mi yêu, dân yêu thì mi kính, dân kính thì mi theo. Các khanh nghe ta nói đúng không?
-B h vn tuế, vn vn tuế.
Ha Văn c cưi:
-Bm B h quá khen, đó ch là cái mo vt ca thn thôi.
Hoàng thưng Bc triu gt gù:
-Khanh nói phi, đôi khi cn cái mo vt mà ra vic ln
Quân đi thn hùa theo:
-Theo cái lý ca Quan đi thn Ha Văn, e rng s làm cho hoàng đế nưc Vit khó x.
Hoàng thưng phy tay:
-Ta nghĩ, cái mo này ca Ha Văn là phi ban thưng. Ta cưp đo ca nưc Vit mà nưc Vit không lu loa kêu đưc là ta cưp đo, y là khôn ngoan. Nay ta ban thánh ch, thôi không đưa Lý Bt v nưc Vit đ chu ti, tc là ta đã ban s sng cho hn. Li sai hn  ra đo Cát vàng, trú ng mt đo ln nht, li ban cho nhà ca, thuyn bè, lương tho, li ban cho dân binh ca ta đóng gi ngưi Vit. Vi các nưc, ta nói đó là đo ca ngưi Vit, do quan đi thn nưc Vit trn gi, vi ta, Lý Bt t phi phc tùng. Ri dn dà, t mt đo, ta cho Lý Bt ln thêm hai đo, ba đo, âu cũng là thun ý tri, chng my lúc đo cát vàng s thuc v Bc triu mà không ai nghi ng, không ai bt b, không nưc nào phn kháng, còn nưc Vit thì ch còn ôm mt mà khóc, ai dè ngưi nưc Vit li đi xâm chiếm đt đai nưc Vit. Khá khen, Khá khen.
Hoàng thưng và các quan trong triu cưi rt to, đc chí.
Đt ngt, có tiếng kêu ln:
-Bm B h, tin cp báo, tin cp báo.
Hoàng thưng:
-Nói ta nghe
-Bm B h, theo lnh B h, quân binh vùng cương gii vi nưc Vit nhm vào bn đ cơ mt do Lý Bt dâng lên, đã bí mt bao vây, đng tiêu dit quân binh phòng th nưc Vit. Nào hay, gn 3 ngàn quân binh ca ta đu sp by ca quân binh nưc Vit, không ai sng sót.
Hoàng thưng nhìn các quan đi thn.
Không ai dám hé li.
Quan cơ mt tu:
-Bm B h, vic này chc là Lý Bt đã…
Hoàng thưng:
-Im. Đng thy tht bi mà vi nghi ng hn. Hn không dám làm chuyn đó.
Ha Văn nói:
-B h sáng sut. Lý Bt đã to phn nưc Vit, can c chi mà gian di vi triu đình ta. Chng qua đây là do Hoàng đế nưc Vit biết trưc, cnh giác bày binh b trn li mà quân ta thì ngu ngc, bo đánh là đánh, bo ln là ln, vào lnh B h, không quan sát, không dò xét, thua là phi, chết là phi.
Hoàng thưng lm bm:
-Các khanh nhìn đy mà làm. Nưc Vit bé mà khôn ngoan. Không phi c dùng sc mnh mà ln đưc. Bãi triu.
Còn li Ha Văn.
Hoàng thưng hi:
-Ta b v đau quá.
Ha Văn an i:
-Không có sao B h. Âu cũng là chuyn đã ri.
-Ta mt 3000 binh lính
-Bm B h, thn biết lòng b h đau bun nhưng vic ln vn đang phi làm…
-Lúc nào Lý Bt có th xut bến?
-Bm b h, thn đã cho chun b k lưng. Đi lnh B h
Hoàng thưng:
ta xem xét. Ngưi lui đi.
Ha Văn ra.
Hoàng thưng tư l. Quan cơ mt khép nép bưc vào:
-Bm B h
-Vic gì?
-Lý Bt xin gp chào t bit b h.
Hoàng thưng nhếch mép cưi.


Lý Thm ngân ngn nưc mt, nhìn Đi Nht:
-Còn hy vng ch chàng?
Đi Nht mt vn hưng v phía đt lin, th dài:
-Hy vng thì còn. Ch e Triu đình có chuyn chi?
-Chàng nói thế…là có ý nói Triu đình b rơi chúng ta.
-Không. B rơi thì không. Hoàng đế anh minh, ngay c mt ngưi dân đui què m st Ngưi cũng không b rơi, hung h là ta, là bãi đo cát vàng nơi xa ngái này, vùng cương gii quan trng đến nhưng nào.
-Ngày nào chàng cũng th xung bin nhng mnh ván khc thư tín ca chàng cu mong Hoàng đế nhn đưc. Trên bin kia đã có bao nhiêu lá thư như vy trôi đi đâu, trôi v đâu? Ít ra thì cũng có ngưi nht đưc mà tu dâng lên Hoàng thưng ch…Hay là ln na, ta th mo him li tìm cách đóng thuyn, ghép thuyn, li c ngưi vưt bin mà vào?
Đi Nht ôm vai Lý Thm:
ng mo him na. Ln trưc đã cho đi năm ngưi, vn bit vô âm tín, nay không th na. Trên đo ch còn chng này ngưi, phi gi nàng
H im lng.
-Hay là Triu đình có chuyn chi?
Đi Nht li t hi.
Lý Thm không nói gì na, im lng lau nưc mt.
-Trên mi đo, ta đã chôn mc gii, đã khc ch Đi Vit, thế là vic ta hoàn thành. Ít ra thì t nay, nhng thuyn buôn qua li hoc có k ngang tàng nào đt chân lên nhng đo cát vàng này đu nhìn thy mc gii nưc ta. Vic này làm ta tha lòng. Ch e Hoàng thưng vn chưa nhn đưc tin tc, li nghĩ bn ta đã b vùi thây trên bin c vì sóng to gió ln, chưa dám c đi thy binh nào khác ra thay thế. Ta e vy thôi, nhưng ta tin thư tín ca ta s đến đưc tay Hoàng thưng.
Đi Nht vut ve mái tóc ca Lý Thm, an i:
-Dù có mun vào đt lin, ta cũng không th. Chi bng an phn, tiếp tc li, làm cho trng đo vua tôi, hàng ngày tun đo, gi đo, kiếm đ cái ăn, đi ngày Hoàng thưng ban ch cho anh em trong y ra, cho đàn bà ra, th nào đo cũng vui vy, góp mt dân chúng trăm h.
Lý Thm áp sát gương mt mình vào gương mt Đi Nht:
-Chàng nói vi em vy, an i em vy, nhưng em biết chàng rt bun, có phi vy không?
Đi Nht cưi to, cưi rt to, tiếng cưi ca chàng khiến cho nhng con còng gió ht hong b chy.
Còn Lý Thm thì đm đìa nưc mt.
Hoàng thưng nhà Lý  rưng rưng cm đng, hai tay nâng niu mnh ván khc nhng nht nhng ch, nói trong nưc mt:
-Ôi Đi Nht ca ta, khanh vn tưng ta chưa nhn đưc tin báo, khanh vn tưng con thuyn ca khanh cho vào đt lin đã không ti đưc nơi, nên ngày ngày khanh vn c viết thư tín trên nhng mnh g này gi ta. Thư nào ta đc cũng thy rõ lòng khanh vi ta. Thư nào ta đc cũng khc du tm lòng trung thành ca khanh nơi đo xa gia trùng trùng bin c.
Quan đi thn tâu:
-Bm B h…Xin B h ra thánh ch đ đo quân có th xut bến, ra vi Đi Nht. Thy binh đã sn sàng. Dân binh đã sn sàng. Lũ đàn bà cũng đã sn sàng. Thuyn bè, lương tho, tt c đã sn sàng, ch đi B h ra lnh…
-Ta biết. Nhưng đây là lá thư mi nht ca Đi Nht khc lên ván thuyn gi ta. Các khanh hãy đc ta nghe đã.
Quan cơ mt tuân ch, cm mnh ván t tay hoàng thưng, nâng lên ngang mt, tiếng đc sang sng.
-Bm B h. Thn không còn nh đây là ln th bao nhiêu thn khc ch thành thư tín gi vào cho B h. Phng ch B h ra thám sát, cm mc gii trên dãi đo cát vàng, mi vic thn đã chu tt. Trên hàng trăm hòn đo ln nh đây, đo nào cũng đưc thn cm mc gii hai ch ĐI VIT. Ơn đc B h đã giúp thn vưt qua bao sóng to gió ln, dù phi b mng my trăm con ngưi, nhưng may mn cho thn, cui cùng vic B h giao thn cũng đã hoàn thành. Cm đưc mc gii thì cn ngưi gi gìn. Cn thy binh. Cn dân binh. Cn thuyn ln. Cn lương tho. Cn dng c đánh cá. Cn mt cuc sng lâu dài. Thn trm nghĩ, nếu không lp làng lp p đây, hn khó lòng gi đo đưc yên n. Cuc sng sưng kh chí, lc, sc ca muôn nhà. Đt đai t tiên không th b không. Xin B h ra thánh ch đ Triu đình có th đưa ngưi ra, va gi đo va làm ăn sinh sng.  Dãi đo cát vàng nơi thn ti là nhng cn cát nm gia bin, chy t Đông Bc qua Tây Nam; đng cao dng đng như vách tưng, bãi thp cũng ngang mt nưc bin, mt cát khô rn như st, ri thuyn đng phi hn tan tành; bãi cát rng hàng trăm dm, chiu dài thăm thm chng biết bao nhiêu, mt nhìn mù tít chng có cây ci nhà ca. Nếu thuyn b trái gió, trái nưc mà lc vào, du không tan nát cũng không go không nưc, tr thành ma đói mà thôi. T đây vào ti đt lin Đi Vit  ta khong 7 ngày đưng, chng 700 dm. Nhiu đi trưc, quc vương nưc Vit ta hàng năm tng sai thuyn đánh cá đi dc tng bãi cát, lưm vàng bc, khí c ca các thuyn hư hng dt vào. Dù là ngàn trùng him tr, nhưng mùa này, hưng gió này, hn có th ra khơi, min là thuyn ln, đóng chc, tay chèo vng là đi ti nơi v ti chn. Thn mong ngóng tng ngày. Xin B h mau mau ra sc ch.
Hoàng thưng gt gù, mãn nguyn, nói:
ng đ Đi Nht đi lâu hơn na. Ta ban ch mau mau lp đàn tế, chun b thuyn bè, chun b thy binh, chun b dân binh, làm l xut bến ra khơi.
Triu đình náo nc nghe sc ch ca B h.
Ba thy binh ca Đi Nht nghe tin thì vui mng khôn xiết. H đưc phép v t bit gia đình đ li ra đo.
Đêm y, Ha Văn cm tay Lý Bt dn lên mt con thuyn ln.
Ha Văn nói:
-Hoàng đế ta đã tha chết cho ngài, nay li tin cy giao ngài thuyn bè, lương tho, dân binh, phong tưc cho ngài trn gi ngoài đo xa, ngài thy sao?
Lý Bt c cưi:
o y ta tng biết. Cũng nm trong vùng bin gn đo ca Đi Nht nưc Vit, vàng bc châu báu nhiu vô k. Ta đã tng xin hoàng đế nưc Vit ra đo này mà không đưc, nay li đưc Hoàng đế Bc triu y thun, lòng ta phơi phi như bum căng gió, ơn y ta không quên.
Ha Văn hi:
-Hôm ngài vào t bit Hoàng đế ta, b h nói sao?
Lý Bt nói:
-B h nói ta phi nh, ta là ngưi nưc Vit.
-Đúng vy
-B h dn ta, con dân do b h sai theo ta phc dch, cũng đu là ngưi nói tiếng Vit như tiếng m đ, coi h như ngưi nưc Vit
-Đúng vy
-B h dn ta, hòa thun vi Đi Nht, không gây hn chi. Hãy coi đây là vic ca ngưi Vit ra đo làm công vic ca ngưi Vit, như Đi Nht
-Đúng vy. Nhưng chí ngưi thuc Bc triu, mng sng ca ngươi thuc Bc triu. Bc triu dung dưng ngươi thì ngươi phi mt mc trung thành. Bin ln, mng bé, ch cn ngươi tr mt, thân xác ngươi chng còn mà danh tiếng cũng chìm lp gia muôn trùng sóng c.
Lý Bt khúm núm:
-Ta biết, ta biết điu đó.
Ha Văn đưa Lý Bt xung thuyn. C trăm thy binh và dân binh cúi rp chào đón.
Li có c vũ khí, cung tên.
Li có c lu bt, khung nhà, tm lp.
Li có c lương tho.
Li có c n tì.
Lý Bt ngây ngt, cưi cưi, gt gt, đu óc lâng lâng, tưng đang cưi trên mây.
Ha Văn nói:
-Ri ta cũng s ti thăm ngài. Mun gì na ta s gi ra. Mun thêm lương tho, vũ khí ta s gi ra. Mun gái đp na ta cũng s gi ra. B h tin cy ngài, ngài nh mà hoàn thành s mnh.
Lý Bt t bit Ha Văn, đon, lnh cho thuyn dong bum hưng v bin khơi.
Đi Nht ln mt hơi dài xung tn đáy bin. L quá, l quá, khúc eo bin này, gn cn cát vàng na chìm na ni gia bin, không hiu sao chìm đm chng cht rt nhiu thuyn bè. Đi Nht nhào lên khi mt bin, i gi anh em ti.
Đi Nht nói:
-Dưi đáy bin đây chng cht thuyn bè b đánh đm, thuyn vn nguyên, đ đc, hàng hóa vn nguyên, thế tc là không phi do bão bin, không phi do giông t, vy ti sao thuyn bè c qua ch này thì b nhn chìm.
-Có thy tc thưa ông Đi
-Hay bin này có qu quái thưa ông Đi
Đi Nht lc đu:
-Ta không tin vào ma qu. Ta ch phân vân vì sao thuyn b nhn chìm d quá. C thuyn b kéo xung tn đáy. Dưi đó ch là đá, lp lp nhng tng đá màu đen. Rt khó hiu. Hiu theo ma quái cũng đưc vy. Thuyn ln mi chìm, thuyn bé không chìm, vy là thế nào?
Anh em thay nhau ln sâu xung quan sát.
Mt ngưi nói:
-Bm ông Đi, coi như khúc bin này là cái by.
Đi Nht bưc ti:
-Ngưi nói thế có nghĩa gì?
-Bm ông Đi, nếu nh có thuyn bè các nưc đe da ta, ta la cho chúng vào ti eo bin này là s b thy quái nhn chìm
ưc. Ý ngươi hay lm. Nhưng ta vn mun biết, vì sao thuyn b nhn chìm? Các ngươi không tìm đưc nguyên c sao?
Bng nghe tiếng la tht thanh.
Mi ngưi ht hong lao ti. Trên bin, mt thy binh giãy da la hét.
Đi Nht và mi ngưi lao xung.
Ngưi thy binh y đang b mt lc hút ma quái c kéo dúi xung sâu trong đáy bin, giy mãi không thoát đưc.
Đi Nht bơi nhanh ti. Viên thy binh sp chết ngt. Đi Nht nhìn thy rõ ràng viên thy binh đang b mt sc mnh vô hình kéo trì xung đáy, không cách gì có th thoát ra đưc.
Đi Nht cm tay viên thy binh, chàng cũng lp tc b sc mnh vô hình kéo trì xung.
Đi Nht buông tay. Chàng nhìn viên thy binh đang chìm nhanh và phát hin, hình như tên thy binh đang ôm cái gì đó trưc ngc.
Đi Nht ln nhanh xung, dùng sc mnh, đp chân cho bay cái thùng st mà tên thy binh đang ôm trưc ngc ra khi thân th anh ta. Và ngay lp tc, thùng st b hút nhanh xung tn đáy còn tên thy binh thì đưc Đi Nht kéo lên b.
Đi Nht ng ng đã nhn ra mt nguyên do.
Đi Nht hi tên thy binh:
-Va ri, nhà ngươi ôm cái thùng st y đng gì
Tên thy binh mt mày tái mét, lo s thưa:
-Bm ông Đi, hôm qua con tìm thy  mt  con voi bng ngc rt đp, đnh làm ca riêng. Nhưng s ông Đi và anh em nhìn thy nên lên b tìm cái hp st du con voi ngc ri ra đây ln xung, đnh ct du thì chng may b nn.
-Ta hiu ri
-Bm ông Đi. Ti tham lam ca con đáng chết.
Đi Nht nói:
-Ln này ta tha mng ngươi, nhưng nói ta nghe đi, có cái gì kéo ngươi chìm nhanh xung đáy?
-Con như b ai đó kéo xung đáy, vy vùng không lên đưc
-Ta hiu ri
-Bm ông Đi. Ti khi ông Đi đp cái thùng st y ra khi ngưi con, thì con không cm thy sc hút y na.
Mi ngưi lng l nhìn nhau, va ngc nhiên, va khiếp hãi.
Đi Nht cm mt thanh st ln:
-Các ngươi đi vi ta.
Đi Nht sai hai thy binh cm thanh st bơi li gn ch eo bin. Ai cũng lo s, không mun đi.
Đi Nht nói:
-Các ngươi s thì đ ta đi vy.
Đi Nht cm thanh st bơi nhanh ra eo bin. Chàng chưa kp ln thì bt cht chàng b nưc xoay tròn và hun hút kéo xung nhanh như chp. Chàng vi vàng buông thanh st. Thanh st lao vun vút xung đáy, cm php vào lp đá đen còn Đi Nht thì phóng ngưi lên nh như không.
Anh em chy ti.
Đi Nht ôm choàng ly anh em:
-Ta biết ri. Ta biết ri. ta biết ri…
Và chàng cưi ha h.



T khi lên ngôi, có l đây là ln đu tiên Hoàng đế nhà Lý mi t chc mt ngày l ln đến như vy. Kinh thành sut nhiu ngày náo nc thc hin ch d ca Hoàng thưng, giăng đèn kết hoa, lp đàn tế ngay ca sông ra bin. Li sai lính trang trí tht nhiu c xí rc r trên đoàn thuyn 5 chiếc đưc đóng ln. Li sai nhiu đoàn ca vũ thay nhau múa hát dc đưng dn xung bến thuyn. Li sai các quan đa phương gn Thăng long m đưng cho dân chúng ti d l. Li sai xây dng mt giàn cao đt nơi làm  tế l. Ngày đêm các phưng hát, phưng múa tp nhng đng tác múa l theo hưng dn ca các thy bin l. Li sai làm hình nhân, nam có, n có, xiêm y lng ly. Li sai chun b nhiu bó tre. Chưa tính đến chuyn trưc đó nào lương tho, nào cung tên, nào vt dng, nào g ván, nào tre na, nào đ gm, ln lưt chuyn xung cht đy trong tng thuyn. Dân chúng đ v kinh thành đông không tính xu.
Trong ln thiết triu bàn v vic làm l xut quân ra đo cát vàng, Hoàng thưng nói:
-Ta nghĩ rng, không ging như nhng ngày l trong nưc, ngoài vic phi lo tht chu đáo, tht vui v, tht náo nhit, ln xut binh này là đ gây trong lòng dân chúng nim t hào v nưc Vit. Tin thy binh, dân binh ra cương gii xa xôi, ra nơi him nguy, bo v đt đai t tiên, không th làm đơn gin mà đưc. Trưc là cu xin tri đt, Pht t ym tr, tri yên bin lng, đi ti nơi, v ti chn. Sau na là cũng nhân đây cho các nưc lân bang biết v sc mnh ca nưc Vit, ý chí ca con dân nưc Vit trong vic bo v cương gii. Làm thế, ngưi đi thì vui, lòng yên, tâm yên, c sc c lòng hoàn thành bn phn, ngưi li thì ly đó làm gương, đng noi theo mà dng xây nưc nhà bn vng. Nay chiu theo tu trình ca các thn chuyên coi v đa lý, v thi tiết, v hưng gió, hưng sóng, ta phê chun lnh xut bến.
Chuyến đi này có 300 thy binh cùng vũ khí cung tên đy đ, thêm 200 dân binh gm 100 dân binh nam, 100 dân binh n đã đưc tuyn chn.
Ri ngày l xut quân cũng ti.
Trên 5 con thuyn đ san sát nhau, c xí tung bay, mt ngưi rng r, dân binh, thy binh đng trên thuyn, hng hng khí thế, nom đp như tranh v, nom oai phong lm lit, khí thế bng bng.
Nng vàng rc r. Trên giàn cao, Hoàng thưng là ch l.
Quan quân xếp hàng ngay ngn.
Binh lính đng nghiêm, mt hưng thng v phía bin khơi.
Nhìn không khí y, ai ai cũng thy lòng d lâng lâng, mun hét lên, mun hát lên, mun gào lên vì t hào, vì sung sưng.
Hoàng thưng đng trên cao, dưi là c mang ch ĐI VIT, tiếng Hoàng thưng nghe như sm rn:
-Phng mnh tri đt, ta, Hoàng đế Đi Vit, xin vi t tiên, Pht t, xin vi tri này, đt này, hãy ym tr cho đoàn thuyn ca nưc Vit ra nơi cương gii, đi là ti, bin yên sóng lng, muôn ngưi như mt, gi vng cương gii ngoài bin khơi. Nưc Vit ta ngàn đi nay ch biết đến hòa hiếu, ch mong mun bình yên, trăm h đng lòng, không mun gây hn vi ai, không mun đu rơi máu chy vi ai, mt lòng mt d hưng v t tiên, gây dng cuc sng. Nưc Vit ta ngàn đi nay coi đt đai t tiên đ li là máu tht. K nào xâm ln, trăm h không khoan dung. K nào cưp phá, bách tính ta không tha th. Nay ta ban Thánh ch, xut  thy binh, dân binh ra cương gii gi đo cát vàng. Các ngươi đi, ly cái gc Vit làm chính đo, ly cái phm hnh Vit làm khuôn phép, có chết thì chết ngay mc gii, dù gp muôn trùng bão t cũng không nao núng, dù gp ngoi bang vây ba cũng không lùi bưc, sng thì gi đt, chết thì thành hn vía con dân nưc Vit, sng cũng ngng cao đu mà chết thì cũng vì trăm h mà không h thn. Ta ban lnh xut binh.
C vn ngưi hô to:
-Hoàng thưng vn tuế, vn vn tuế.
Ri bt đu là l tế ca các thy cúng.
Nhng hình nhân làm bng g đưc th xung bin trong tiếng trng, tiếng chiêng, trong tiếng khn vái, trong hương khói, nhng mong các hình nhân gánh ha thay cho nhng thy binh, dân binh chun b ra khơi.
Ri nhng bó tre đưc trao cho nhng ngưi trên thuyn, chết thì bó thân xác trong nhng thân tre này, th trên bin đng v vi quê cha đt t.
Ri Hoàng thưng cm mt chung rưu, ti tng ngưi, tt c cng ly rưu tin ca Hoàng đế ban.
Ri tiếng tù và vang lên tng hi dài.
Tng con thuyn t t ri bến.
Ngưi dân khp bn mt kinh thành ai cũng mun ào xung bến thuyn đ tin ngưi ra đi.
Tiếng nhc l vang ngân như li chào, như tiếng gi.
 Sut my ngày đêm trên bin, Lý Bt say trong rượu ngon gái đp. Đến lúc chiu tà thì lính canh bước vào:
-Bm Đi thn, hình như trước mt đã là đo cát vàng
Lý Bt nhoài người ra ca s căn phòng ng trên thuyn, ngó nghiêng. M xa đã là dãi đo cát vàng, n hin trong áng chiu tà.
Lý Bt vùng dy, chnh sa li y phc ri ra lnh cho binh lính trên thuyn chun b.
Lý Bt lm bm:
-Ta mong ngày này t lâu lm ri.
Lý Bt không s gp Đi Nht. Vn là quan đi thn trong triu, Lý Bt hiu, trong tay Đi Nht gi ch có my mng người, vũ khí cung tên không có, sc vóc y làm sao ngăn được Lý Bt.
Lý Bt nh li cnh hn vn thường mê mn trước nhng thùng g đng đy vàng bc ngc ngà mà Đi Nht gi vào. Như thế là trên đo còn nhiu lm, nhiu lm. Lý Bt s cho gom hết li làm ca riêng. Hn s là Chúa đo. Hn s xây dng đo thành mt lãnh đa, thuyn buôn đi li phi nht nht cng np. Ri hn s giàu hơn c hoàng đế Bc triu. Ri hn s li được vênh váo. Hn s dùng tin, dùng vàng tuyn m binh lính, sm sa cung tên, không khéo li còn thành lp c mt vương quc đây, hùng mnh cát c gia bin đông, Bc triu cũng n s mà Đi Vit cũng hong hn.
Hóa ra không ch là mt hòn đo. Hàng trăm hòn đo kéo dài c my trăm dm, nhìn vượt ra c ngoài tm mt.
Lý Bt sai lính h bum đ gi bí mt. Hàng chc tay chèo lng l đy thuyn chui vào dn trong đêm ti va buông xung.
Lý Bt hi tên cm lái:
-My canh gi na ti nơi
-Bm. Nhìn vy nhưng còn xa, phi đến canh ba mi ti đo
-Hay lm. Canh ba càng tt, như thế là không ai biết thuyn ta cp bến
-Bm. Nói như ngài, trên đo còn có người?
-Mày ngu si vy. Không có người thì ta ra xâm chiếm làm gì?
-Nhưng thn nghe nói, đây là đo ca người Vit, còn ta thì đóng gi người Vit.
-Đúng thế.
-Nhưng ngài thc s là người Vit sao phi đóng gi là người Vit?
Lý Bt chp tay vào mt người cm lái:
-Mày câm mm. Tao là người Vit nhưng gi tao đã là quan đi thn ca hoàng đế các người. Ta s là Chúa đo đây, ta cướp đo người Vit đ làm Chúa đo phng s cho Hoàng đế các ngươi, hiu không?
-Bm. Thn trm nghĩ, nếu đ phng s thì ngài có th phng s Hoàng đế nước Vit không được sao?
Lý Bt rên r:
-Sao đi quan Ha Văn li có th sung cho ta nhng binh lính ngu ngc thế này h tri.
Người cm lái im lng, thôi không thèm hi na.
Nhưng Lý Bt li hi:
-Người nói ta nghe. Nếu thuyn gp bin đng, bão t, làm sao thoát thân?
Người cm lái nói:
-Bm. Nếu vic đó xy ra, ngài có th bám theo nhng bó tre chun b sn trên thuyn, sóng s đưa ngài vào được đt lin Chính quc mình.
-Sao nhà người biết chc vy, nếu không v chính quc mà v nước Vit thì sao?
-Bm. Hướng gió, hướng sóng này, chc chn là v chính quc.
Lý Bt gt gù ri t an i:
-Nói là nói thế, thuyn này bão t nào xô ng được.
Đêm đen mù mt. Con thuyn vn lù lù tiến vào b đo. Lý Bt không ng được, c đi đi li li.
Hn nghĩ ti cnh gp Đi Nht, li nghĩ ti cnh Đi Nht và binh lính sp ly dưới chân hn xin tha mng. Hn li nghĩ, nếu Đi Nht không biết gì, li tưởng hn được Hoàng thượng nước Vit sai hn ra trn gi đo, thì e Đi Nht và binh lính s xiết bao mng r khi gp mt hn. Hn li nghĩ vic ngay lp tc sai Đi Nht đưa np toàn b nhng vàng bc ngc ngà đã thu gom cho hn. Hn li nghĩ ti Thánh ch Hoàng thượng Bc triu ban thưởng cho hn. Nghĩ và nghĩ. Và nôn nóng. Đêm vn đen đúa như ý nghĩ ca hn cũng rt đen đúa.
Đt ngt hn cm thy con thuyn như b sc mnh nào kéo ht xung. Lúc đu con thuyn khng li, tiến không tiến, lùi không lùi, sau đó thì có nhiu tiếng la hét khi nước bin ào ào ùa vào thuyn. Rõ ràng là con thuyn đang chìm xung. Hn hét. Hn ra lnh cho binh lính chèo tht nhanh. Hn thy bin vn lng. Và thm chí gió cũng ch nhè nh thi. Nhưng sao con thuyn đang b hút xung, hút rt nhanh. Hn b văng ra khi thuyn. Nhiu bóng người na cũng văng ra khi thuyn. Và trong đêm ti mt mùng, hn qu qung, trn mt nhìn, bóng con thuyn phút chc mt hút dưới lp sóng bin.
Lý Bt qu tay vào mt bó tre ln.
Nhng bóng đen khác cũng ôm được nhng bó tre ln.
Gió có v ln, sóng có v ln. Lý Bt cm giác như mình b sóng bin dn đui, xoay lông lc.
Nhng tiếng kêu thét đâu đó quanh hn.
Hn không quan tâm gì hết ngoài mng sng ca mình. Hn ôm ghì ly bó tre và mc cho sóng bin đưa đi. Hn nh li li người cm lái, sóng bin s đưa hn v ti đt lin, v Bc triu. Hn chưa hết bàng hoàng v vic chìm thuyn. Như ma qu. Như có con quái vt khng l kéo chìm con thuyn ca hn mt hút gia bin khơi.
Đi Nht thc gic bi mt tiếng đng xa xa, tiếng đng là l mà theo kinh nghim ca mình, chc chn là có chuyn ln. Đi Nht cm cái v c thi mt hi dn dp. Thy binh vùng dy hết. Lý Thm níu ly tay Đi Nht:
-Có chuyn gì h chàng?
Đi Nht cm ly cung tên, cm thêm cây giáo st:
-Ta nghi là cướp bin
-Cho em theo chàng- Lý Thm cũng cm ly mt cây giáo st
-Không được…Nàng đang có thai, đây không phi là vic ca đàn bà, nàng c đây.
Đi Nht phóng lên khi ch nm, gp các thy binh cũng va chy ti.
-Thưa ông Đi, có tiếng l như t eo bin bên kia đo.
-T đây ti đó bao xa?
-Thưa ông Đi, phi ti my chc dm
ược. Đi vi ta.
H chy vun vút trên cát.
Ti nơi thì va sáng. Bin yên sóng lng. Không có du vết nào đáng nghi ng. Đi Nht và các thy binh nhìn nhau.
Đi Nht nói:
-Hay ta ng mê?
Mi người tr v.
Lý Bt mù m không biết mình mê hay tnh. Toàn thân đm nước, lnh run bn bt.
Không biết hn đã lnh đênh trên bin được my ngày đêm.
Nhng con sóng c thế ph qua người hn. Ri hn va phi mt tên lính cũng đang ôm ly bó tre. Lý Bt hi:
-Khi nào thì ti đt lin
-Thưa ngài, thuyn đi ra thì chm, nhưng hướng gió này, chng my lúc ta vào ti đt lin
-Ta đói quá, khát quá, không biết có vào ti đt lin ni không.
Lý Bt sai tên lính bám vào bó tre ca mình, canh chng, còn hn thì nm gc xung ng thiếp đi lúc nào không hay biết.
Li mt đêm na.
Cht sóng ln ni lên. Tên lính ôm cng ly Lý Bt mếu máo:
-Có bão bin. Thế là hết đường sng.
Tên lính khóc. Hn ôm cng ly bó tre ming câm như hến.
Đt ngt, c hai b sóng ht tung lên b cát.
Tên lính reo lên:
-Sng ri…v chính quc ri…Hoàng thượng vn tuế
Lý Bt vùng dy, ưỡn ngc:
-V chính quc ri ư…V Bc triu ri ư? Ta sng ri ư? Hoàng thượng vn vn tuế.
Lý Bt ôm thng lính khóc.
Lý Bt nói:
-Ta th vi tri, vi đt, thua keo này ta bày keo khác, ta s xin hoàng đế Bc triu cho ta xut binh ln na…ta phi là Chúa đo. Ta phi thay thế Đi Nht làm Chúa đo. Mày hiu ch. Tao s là Chúa đo ca Bc triu, ca Hoàng đế. Ta s là…
Hình như có bóng người đang đng gn mình, Lý Bt ngng lên nhìn và git thót.
Đi Nht nãy gi nghe c.
(Xem tiếp Chương V)